همانطور که ميدانيد يکي از اصلي ترين عمليات کامپيوتر در هنگام روشن شدن عمليات POST يا Power On Self Test ميباشد. که تمامي نرم افزارها و قطعات سخت افزاري لازم براي بوت سيستم را تست کرده و آماده به کار ميکند و در واقع کامپيوتر شما بعد از فشردن کليد Pwoer توسط شما، در ابتدا تمامي فرمانها را از بايوس کامپيوتر دريافت مي کند. از اينرو بايوس وظيفه دارد که مشکلات سخت افزاري را به شما گوشزد کند. همه بايوس ها در هنگام درست بوت شدن سيستم يک بوق کوتاه در شروع کارد ميزنند که اين بوق به معني درست و کامل کار کردن تمامي نرمافزارها و سخت افزارهاي اصلي سيستم است، اما گاهي نيز اتفاق مي افتد که يک يا چندي از برنامه ها يا قطعات معيوب شده يا به عللي از انجام وظيفه باز مي مانند، اينجاست که بايوس با تنها راه ارتباطي مستقيم با کاربر ( بوق ) شما را آگاه مي سازد. اما تا وقتي که از مفهوم بوقهاي بايوس اطلاع نداشته باشيد تشخيص اينکه کدام يک از قطعات وظيفه خود را به خوبي انجام نميدهد، تقريبا غير ممکن است. ورفع اشکال را با سختي و مشقت بسيار همراه ميکند. در ادامه بوقهاي اصلي دو شرکت بزرگ توليد کننده تراشه بايوس (AWARD و AMIBIOS) را شرح داده ايم.

كدهاي بوقي بايوس AWARD :
بايوس آوارد عمدتا به پيامهاي خطا براي آگاه کردن کاربران از وجود مسئله اتکا دارد، اما چند کد بوقي مشهور وجود دارد که اين تراشه بايوس توليد ميکند:
تعداد بوقها در عمليات Post مفهوم بوق
نا محدود (تکرار شوند) خطاي حافظه سيستم
يک بوق بلند پس از دو بوق کوتاه خطاي کارت گرافيک
يک بوق باند پس از سه بوق کوتاه خطاي گرافيک يا حفظه گرافيک
بوقهاي با ارتفاع بالاي نا محدود (تکرار شونده) خطاي داغ شدن پردازنده
بوقهاي با ارتفاع بالا ،با ارتفاع پايين ( تکرار شونده) خطاي پرازنده

کدهاي بوقي بايوس AMIBIOS :
بايوس AMIBIOS محصول شرکت American Megatrends يکي از بايوسهاي متداول است و آخرين نگارش تعدادي کد بوقي دارد که اشکالات زمان بوت شدن را به کاربران مي گويد:

تعدا بو قها در زمان راه اندازي (پيش از POST) مفهوم بوقها
1 ديسکت را در ديسکران A: قرار دهيد
2 فايل AMIBOOT.ROM بر روي ديسکت بوت شدني نيست
3 خطاي حافظه سيستمي
4 عمليات روز آمد سازي بايوس موفقيت آميز بوده است
5 خطاي خواندن ديسک
6 خرابي فرمان صفحه کليد
7 حافظه فلش بايوس تشخيص داده نشده است
8 خرابي کنترل کننده ديسکت ران
9 خطاي مجموع بررسي (checksum) بايوس
10 خطاي پاک کردن حافظه فلش
11 خطاي برنامه سازي حافظه فلش
12 اندازه فايل AMIBOOT.ROM درست نيست ( يا حضور ويروس)
13 نا همساني تصوير BIOS ( فايل ROM دقيقا همان نسخه درون بايوس نيست)

تعداد بوقها در زمان POST
1 خطاي Timer احياي حافظه سيستم
2 خطاي پريتي حافظه سيستم
3 خطاي آزمايش خواندن / نوشتن حافظه سيستم
4 زمان دار تخته مدار مادر کار نميکند
5 خطاي پردازنده
6 کامپيوتر نمي تواند به حافظه حالت حفاظت شده برود
7 خطاي استثنای عمومي (مربوط به پردازنده)
8 خطاي حافظه نمايش ( مربوط به کارت ويدئويي)
9 خطاي مجموع بررسي AMIBIOS ROM
10 خطاي خواندن / نوشتن رجيستر CMOS
11 اشکال آزمايش حافظه نهانگاهي (cache)

نکته : اگر موقع عمليات POST يک ، دو يا سه بوق بشنويد، تعويض کارتهاي RAM را در نظر بگيريد يا دست کم آنها را بررسي کنيد تا اطمينان يابيد که درست نصب شده اند. اگر در عمليات POST هشت بوق بشنويد اطمينان يابيد که کارت ويدئويي درست نصب شده است، ممکن است لازم باشد که آن را عوض کنيد. اگر موقع عمليات POST تعداد بوقها با آنچه گفته شد متفاوت بود ( چهار تا هفت يا 9 تا يازده بوق)، ممکن است يک مطئله جدي در تخته مدار مادر يا قطعات ديگر وجود داشته باشد، کامپيوتر را به يک تعميرگاه تخصصي ببريد.

معرفی قطعات سخت افزاری کامپیوتر سخت افزار شامل کلیه قطعات کامپیوتر می باشد از قبیل:  

۱) مادر بورد
۲) CPU
۳) کیس و پاور 
۴) فلاپی دیسک 
۵) هارد دیسک
۶) سی دی رام 
۷) کارت صدا 
۸) کارت فکس مودم 
۹) کارت گرافیک 
۱۰) کی بورد
۱۱) مانیتور
۱۲) ماوس
۱۳) پلاتر
۱۴) پرینتر
۱۵) کارت شبکه
۱۶) کارت TV
۱۷) کارت I/O
۱۸) قلم نور
۱۹) RAM
۲۰) رسیور کارت
۲۱) اسکنر     
● آشنایی با قطعات سخت افزاری
مادر بورد یا برد اصلی کامپیوتر( Main Board , Mother Board): بردی است که کلیه بردهای کامپیوتر روی این نصب می شوند. بر روی آن محلهایی برای اتصال یا قرار گرفتن کارتهای مختلف‘ کابلهای مختلف و سی پی یو قرار دارد. ابعادی حدود ۲۵*۳۰ سانتی متر دارد. چند مدل رایج آن عبارتند از: GIGA، ATC ۷۰۱۰، Asus. جزء اصلی ترین بردها محسوب می گردد. نوع سی پی یو و ایرادهایش مستقیما روی نحوه کاردکرد سیستم تاثیر می گذارد و کوچکترین ایراد آن باعث عدم کارکرد کامپیوتر می گردد.
قسمتهای روی برد به شرح زیر می باشد:
۱) سوکت مخصوص CPU: که در مادر بردهای ۴۸۶ و پنتیوم به صورت مربع بوده ولی در پنتیوم ۲ به صورت کارتی می باشد. نوع سوراخهای سوکتهای ۴۸۶ موازی بوده و در سوکتهای پنتیوم سوراخها به صورت اریب می باشد. هر دو دارای ضامنی جهت وصل کامل دارند
۲) اسلاتها( (SLOTیا شیارهای گسترشی: توانایی مادربرد را گسترش میدهند. اسلاتها به سه صورت می باشند: آیزا AISA))- پی سی آی(PCI) - ای جی پی (AGP)که به ترتیب سریعتر و جدیدتر می باشند. اسلاتها برای نصب انواع بردها یا کارتها روی مادربرد طراحی شده اند
۳) ماژولهای رم: که جهت نصب رم طراحی شده اند و انواع رم های ۴ مگابایت- ۱۶ مگابایت- ۳۲ مگابایت- ۶۴ مگابایت- ۱۲۸ مگابایت و ... در این ماژولهای مخصوص خود نصب می شوند که دارای ضامنی نیز می باشند
۴) باطری ساعت و تاریخ: این باطری جهت نگهداری ساعت و تاریخ سیستم در مواقعی که کامپیوتر خاموش می باشد گذاشته شده است که به صورت جعبه ای و سکه ای و خازنی قابل تعویض می باشد.
۵) خروجی کی بورد: این خروجی که جهت نصب به صفحه کلید طراحی شده به دو صورت معمولی و PS۲ می باشد. 
۶) خروجی های :ONBOARD بعضی از مادربردها بردها را به صورت روی برد دارند که خروجی این بردها روی مادر برد خواهند بود 

 در روی مادربرد جامپرهایی جهت تنظیم ولتاژ و سرعت و نوع سی پی یو وجود دارد که حتما باید تنظیم شود چرا که در غیر اینصورت ممکن است به سی پی یو  
 آسیب برساند.
یکسری جامپرها در مادر برد دیده می شود که به کیس وصل می شود جهت نمایش وضعیت روشن و خاموش بودن LED های روی کیس و کی بورد می باشد.

جعبه مادر بورد معمولا شامل یک کابل IDE جهت اتصال به هارد درایو و یک کابل روبان برای اتصال به فلاپی درایو می باشد. یک سی دی شامل درایورهای چیپ ست مادر بورد که در صورت داشتن کارت صدا و کارت گرافیک و کارت LAN به صورت ONBOARD دارای درایورهای آنها نیز خواهد بود. 

مادربوردها مجموعه وسیعی از کانکتورها را در پنل I/O فراهم می کنند. به عنوان مثال در مادربورد EPoX ۸RDA+ ازچپ به راست داریم: کانکتور داخل رنگ آبی کمرنگ یک کانکتور ماوس PS/۲ می باشد. کانکتور داخل رنگ ارغوانی یک کانکتور کی بورد PS/۲ می باشد. دو کانکتور داخل رنگ سبز کانکتورهای USB ۲.۰ می باشند. کانکتور داخل رنگ قرمز کانکتور پورت پارالل (موازی) می باشد((LPT . دو کانکتور داخل رنگ زرد کانکتورهای پورت سریال (COM۱,COM۲) هستند. کانکتور داخل رنگ نارنجی کانکتور RJ۴۵ LAN می باشد. دو کانکتور داخل رنگ سبز دو کانکتور اضافی USB ۲.۰ می باشند. کانکتور داخل رنگ صورتی برای میکروفن می باشد. کانکتور داخل رنگ آبی کانکتور خط ورودی کارت صدای BUILT IN و کانکتور داخل رنگ سبز کانکتور خط خروجی کارت صدای BUILT IN می باشد.  

اتصال وسایل از طریق کانکتور USB به خاطر راحتی در استفاده روز به روز گسترش پیدا می کند و از آنجا که وسایل به صورت گردان می توانند به همدیگر زنجیره ای وصل شوند بنابراین کانکتورهای USB تمام شدنی نیستند. اما استفاده از یک پرینتر یا سیستم BACK UP درایو نوار در پورت پارالل غیر معمول نیست یا اینکه کانکتورهای PS/۲ کی بورد و ماوس جهت استفاده کی بورد و ماوس.    

کانکتورهای روی پنل I/O هنگامی که مادربورد نصب می شود از پشت کیس کامپیوتر برآمدگی دارند بنابراین این کانکتورها بدون باز کردن کیس کامپیوتر قابل دسترسی هستند

 برای کارآیی بهتر سی دی رایتر و هارددرایو نباید روی یک IDE نصب شوند. جعبه مادربورد شامل یک کابل IDE است. بنابراین یک کابل IDE دیگر باید   جداگانه خریده شود. در شکل زیر یک کابل IDE با طول ۱۸ اینچ استاندارد با کیفیت بالا-BELKIN- دیده می شود. کانکتورهای کابل جهت نشان دادن محل اتصال  هر کدام رنگهای متفاوتی را دارند. آبی برای مادربورد- سیاه برای وسیله MASTER IDE و خاکستری برای وسیله SLAVE IDE.

▪ مادربردهای DDR:

  نوع جدید مادربوردها که علاوه بر دارا بودن اسلاتهای AGP ماژولهای حافظه DDR را نیز ساپورت می کنند.

▪ مادربردهایSDRAM :

 نوع قدیمی مادربوردها که شامل اسلاتهای ISA می باشد. 

▪ مادربردهای RAID:

 نوعی از مادربردها که استفاده از دو هارددرایو را به صورت parallel فراهم می کند.   

● واحد پردازش مرکزی((CPU:

کنترل کننده مرکزی کامپیوتر می باشد که به کلیه قسمتهای کامپیوتر رسیدگی می نماید و عمل پردازش را انجام میدهد. این قطعه پردازشگر اصلی کامپیوتر است و در واقع تعیین کننده نوع کامپیوتر می باشد. در حال حاضر CPUهای پنتیوم رایج است که انواع آن پنتیوم II، III، IIII می باشند. 

CPUها دارای ابعادی حدود ۵ * ۵ cm و با ضخامتی حدود ۲ mm می باشند. CPU بر روی برد اصلی در جای مخصوص خود نصب می شود. سرعت CPU با واحد مگاهرتز معرفی می شود. این پردازنده دارای مدار الکترونیکی گسترده و پیچیده است که به انجام دستورات برنامه های ذخیره شده می پردازد. بخشهای اصلی CPU حافظه و واحد کنترل و واحد محاسبه و منطق هستند. در بخش حافظه کار ذخیره سازی موقت دستورها و یا داده ها در داخل ثباتها یا registerها انجام می شود. واحد کنترل با ارتباط با بخشهای مختلف سی پی یو کار هدایت و کنترل آنها را بر عهده دارد. واحد محاسبه و منطق(ALU) کار انجام توابع حسابی و مقایسه ای و منطقی را بر عهده دارد.
از میان انواع سی پی یوهای AMD و اینتل که بازار را در چنگ خود دارند پردازنده athlon از AMD ارزانتر و سریعتر و با کیفیت تر از پردازنده های اینتل می باشد.

 نمای پردازنده اتلون xp +۲۱۰۰ از بالا. شکل مربع براق روشن در مرکز هسته سی پی یو می باشد. نمای پردازنده اتلون xp ۲۱۰۰+ از پایین. هسته پردازنده اتلون xp ۲۱۰۰+ . کلمه اول خط سوم (AROIA) نشاندهنده stepping پردازنده است که مشخص کننده overclock پردازنده می باشد.

● مقایسه پردازنده Athlon و Duron   

Duron یک پردازنده Bus) ۲۰۰FSB(FSB:Front Side است (۲۰۰ مگاهرتز). پردازنده Duron ۱.۳ GHz حتی وظایف سخت را به خوبی انجام میدهد. Athlon XP تا Athlon XP ۲۶۰۰+ یک پردازنده ۲۶۶FSB است. از Athlon XP ۲۵۰۰+ به بالا ۳۳۳FSB است. از Athlon XP ۳۰۰۰+ به بالا ۴۰۰FSB می باشد( از روی هم افتادنها معلوم می شود که دو پردازنده هم سرعته می توانند دارای FSBهای متفاوتی باشند). Athlon XP ۱۷۰۰+ یا ۱۸۰۰+ تقریبا معادل و کمی قدرتمندتر از AMD Duron ۱.۳ GHz می باشد.

دو مطلب در مورد اینکه پردازنده با چه FSB ای را استفاده کنیم اهمیت دارد: اول اینکه مادربورد باید کاملا FSB پردازنده را ساپورت کند( هر مادربوردی حداکثر تا یک حد FSB را ساپورت می کند). دوم اینکه RAM باید در همان سرعت FSB پردازنده کار کند. مثلا: 
پردازنده ۲۰۰FSB باید با PC۱۶۰۰RAM استفاده شود.

 موفق باشيد